مقدمه: اختلال دوقطبی و اختلال افسردگی اساسی از رایج‌ترین اختلال‌های خلقی هستند. مدل‌های نظری بر اهمیت نقش نارسایی تخمین شناختی در این اختلال‌ها تأکید کرده‌اند. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در تخمین شناختی بیماران دوقطبی نوع I و افسردگی اساسی بود. روش بررسی: در قالب یک طرح شبه‌آزمایشی 12 بیمار مبتلابه اختلال افسردگی اساسی و 12 بیمار مبتلا به اختلال دوقطبی نوع Iبهشیوهدردسترسانتخاب شدند و تحت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به مدت 8 جلسه 90 دقیقه‌ای قرار گرفتند. هر یک از بیماران سه بار (پیش از درمان، اواسط درمان و پایان درمان) توسط پرسشنامه تخمین شناختی مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده‌ها از طریق تحلیل واریانس مختلط تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج حاکی از اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در بهبود تخمین شناختی و مؤلفه‌های اندازه، وزن، مقدار و زمان در هر دو گروه بود (001/0p<). بحث و نتیجه‌گیری: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد با افزایش آگاهی، پذیرش، انعطاف‌پذیری روان‌شناختی و کاهش آمیختگی شناختی سبب بهبود تخمین شناختی افراد مبتلا به اختلال دوقطبی و افسردگی اساسی می‌شود. برنامه‌ریزی و آموزش مبتنی بر این درمان سبب توانمندسازی بیمار و خانواده وی می‌گردد.
