مقدمه: یکی از حسا س ترین و پرهزین ه ترین مشاغل، خلبانی م ی باشد. زمانی که خلبانی به هر دلیل دچار ازکارافتادگی یا بازنشستگی پیش از موعد شود عملاً هزینه صرف شده به هدر رفته است. این مطالعه به منظور بررسی علل پزشکی ازکارافتادگی و بازنشستگی پی ش از موعد خلبانان نهاجا انجام شده است.
روش بررسی: در این مطالعه مشخصات و اطلاعات مورد نظر کلیه خلبانانی که طی سالهای 1371 تا 1382 به دلایل پزشکی، ازکارافتاده یا پیش از موعد بازنشسته شده بودند و با استفاده از نرم افزار SPSS مورد بررسی قرار گرفتند.
یافته ها: از میان 49 خلبان ازکارافتاده، بیشترین میزان 39 نفر (79/60%) خلبان شکاری تاکتیکی بودند. تفاوت از نظر تخصص های مختلف پروازی از نظر آمار ی معنی دار بود (0/01>P). بیشترین آنها درجه سرهنگ تمامی داشتند ( 24 نفر معادل 49 %) که تفاوت درجات نظامی از نظر 23 سال بود . میانگین سالهای ازدست رفته خدمتی 6/14 سال بود و بیشترین تعداد افراد 10 سال از دست رفته خدمتی داشتند. ( 10 نفر معادل / خدمتی 14 %20/4 ). در مجموع بیش از 201 سال خدمتی ازدس ت رفته وجود داشت . مقایسه میانگین سالهای ازدست رفته خدمتی در مطالعه ای مشابه بر روی کلیه کارکنان ازکارافتاده از نظر آماری تفاوت (% 46 %) با آن مطالعه (38%) معنی داری نداشت.
بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده کمترین میانگین سن خدمتی و حداکثر تعداد خلبانان ازکارافتاده و بازنشسته میان تخصصهای مختلف پروازی در میان خلبانان شکاری تاکتیکی وجود داشت . لذا توجه ویژه به این خلبانان ضروری به نظر م ی رسد. همچنین شایع ترین علت پزشکی منجر به ازکارافتادگی و بازنشستگی پ ی ش از موعد، اختلالات قلبی بو د . اقدامات پیشگیرانه و معاینات دقیق تر قلبی خصوصا در معاینات سالیانه به منظور حفظ سلامت این افراد و جلوگیری از اتلاف هزینه ها پیشنهاد میشود.