واحد تهران شمال دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران ، sajozi1975@yahoo.com
چکیده: (959 مشاهده)
زمینه و اهداف: مدیریت نامناسب پسماندهای بیمارستانی به یک نگرانی عمده در بسیاری از کشورهای در حال توسعه تبدیل شده است. پژوهش حاضر با هدف رتبهبندی معیارهای بهداشتی- محیط زیستی و مدیریتی پسماندهای بیمارستانی با استفاده از رویکرد تصمیمگیری چندمعیاره ANP-TOPSIS انجام شده است.
روش بررسی: این پژوهش از نوع مطالعات کیفی است. پس از شناسایی و تعیین معیارهای بهداشتی- محیط زیستی و مدیریتی پسماندهای بیمارستانی، اعتبارسنجی معیارها به روش دلفی و با استفاده از پرسشنامه انجام شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها، نرم افزارSPSS مورد استفاده قرار گرفت. به منظور وزندهی معیارها و زیرمعیارها، تکنیک فرآیند تحلیل شبکهای (ANP) و نرمافزار Super Decision۲.۲ مورد استفاده قرار گرفت. سپس برای ارزیابی و اولویتبندی زیرمعیارهای شناسایی شده، از روش TOPSIS استفاده شد.
یافتهها: تعداد ۱۱ معیار و ۴۴ زیرمعیار به روش دلفی معتبر گردید. نتایج نشان داد که زیرمعیار میزان مشارکت کمک پرستاران در تفکیک پسماندهای عفونی و غیرعفونی (با وزن ۰.۷۰۵)، میزان مشارکت پرستاران در تفکیک پسماندها (با وزن ۰.۶۵۹) و میزان بیخطرسازی پسماند به روش هیدروکلاو (با وزن۰.۶۳۳) به ترتیب اولویت اول تا سوم زیرمعیارهای بهداشتی-محیط زیستی و همچنین زیرمعیارهای مشارکت پرستاران در برنامههای آموزشی، مشارکت کمک پرستاران در برنامههای آموزشی و تأثیر اصلاح زنجیره خرید در کاهش تولید پسماند به ترتیب با امتیازهای ۰.۷۷۸، ۰.۷۴۸ و ۰.۷۱۸ اولویت اول تا سوم مؤلفه مدیریتی را به خود اختصاص دادهاند.
نتیجهگیری: بر اساس نتایج به دست آمده، تشویق کارکنان به مشارکت در آموزش، اصلاح فرایند خرید با تأکید بر کاهش تولید پسماند بیمارستان و نظارت منظم و مستمر میتواند اجرای مؤثر شیوههای مدیریت پسماند در بیمارستانها را بهبود بخشد.
Golrayhan M H, Jozi S A, Zaeimdar M, Rezaian S. Ranking of hospital waste management criteria using multi-criteria decision-making approach in selected hospitals. EBNESINA 2023; 25 (3) :58-73 URL: http://ebnesina.ajaums.ac.ir/article-1-1266-fa.html
گلریحان محمدحسن، جوزی سیدعلی، زعیمدار مژگان، رضایان سحر. رتبهبندی معیارهای مدیریت پسماندهای بیمارستانی با استفاده از رویکرد تصمیمگیری چند معیاره در بیمارستانهای منتخب. ابن سينا. 1402; 25 (3) :58-73