مدل سازی انتشار بیماریهای عفونی: ریاضیات و جمعیت
|
محمود پارسامنش* ، مجید عرفانیان ، عباس اکرمی  |
دانشگاه فنی و حرفهای استان اصفهان، دانشکده شهید مهاجر، دپارتمان ریاضی، اصفهان، ایران ، mparsamanesh@tvu.ac.ir |
|
چکیده: (3738 مشاهده) |
مقدمه: مدلهای ریاضی و شبیهسازی کامپیوتری با کمک به فهم مشخصههای انتقال بیماریهای عفونی، تعیین روند آنها و پیشگوییهای کلی، امکان مطالعه رفتار یک جامعه را فراهم میکنند. هدف از این مطالعه بررسی تلاشهای انجام شده در جهت مدلسازی اپیدمی، به ویژه مدلهای چندقسمتی و نیز چگونگی بررسی واکسیناسیون در مدلها بود.
روش بررسی: این مقاله مروری با استفاده از جستجو در پایگاههای اطلاعاتی بینالمللی نظیر پابمد، گوگل اسکالر و ساینس دایرکت و با کلمات کلیدی اپیدمیولوژی، واکسیناسیون، عدد مولّد عمومی و کووید-19 انجام گردید.
یافتهها: یک مدل مقدماتی بدون زاد و مرگ و همچنین یک مدل شامل موارد حیاتی مرگ طبیعی، مرگ در اثر بیماری، تولد و حتی مهاجرت، همراه با یک برنامه واکسیناسیون مطالعه میشوند. به علاوه، با توجه به جنبه های شناخته شده از رفتار کرونا ویروس جدید یک مدل پیشرفته ریاضی برای پاندمی کووید-19 مورد بررسی قرار میگیرد.
بحث و نتیجهگیری: عدد مولد عمومی برای چنین مدلهایی معرفی گردید و ملاحظه شد که رفتار جامعه توسط این مقدار آستانهای کاملاً مشخص میشود. اگر برای مقادیر پارامتری یک مدل این کمیت کمتر از یک باشد بیماری از بین میرود و اگر این کمیت بیشتر از یک باشد بیماری در جامعه باقی میماند. به علاوه، با شبیهسازی محاسباتی و با کمک تحلیل حساسیت، میتوان پارامترهای حساس مدل که تأثیر بیشتری در انتشار بیماری دارند را مشخص نمود. با کنترل این پارامترها میتوان به طور قابل ملاحظهای باعث کاهش افراد عفونی و در نتیجه مهار بیماری شد. |
|
واژههای کلیدی: اپیدمیولوژی، واکسیناسیون، عدد مولّد عمومی، کووید-19 |
|
متن کامل [PDF 1055 kb]
(1429 دریافت)
|
نوع مطالعه: تحقیقی |
دریافت: 1398/12/17 | ویرایش نهایی: 1401/12/2 | پذیرش: 1399/5/31 | انتشار: 1399/12/12
|
|
|
|