چاقی دوران کودکی یک مشکل بهداشت عمومی پیشرو در سراسر جهان است، زیرا به طور فزاینده‌ای شیوع دارد و بنابراین مسئول بیماری‌های جدی مرتبط با چاقی، نه تنها در دوران کودکی بلکه در بزرگسالی نیز هست [1]. چاقی کودکان در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه به ابعاد همه‌گیر رسیده است. تا سال ‏2035‏، شیوع جهانی چاقی در افراد 5 تا ‏19‏ ساله ‏18‏% در میان دختران و ‏20‏% در میان پسران برآورد شده است [2]. نتایج مطالعه طولی ‏21‏ ساله ابیری و هکاران، با استفاده از داده‌های مطالعه قند و لیپید تهران، افزایش قابل توجهی در چاقی دوران کودکی در بین کودکان و نوجوانان ایرانی را نشان می‌دهد [3]. اضافه وزن و چاقی در حال حاضر در کشورهای با درآمد کم و متوسط، به ویژه در محیط‌های شهری در حال افزایش است. علت چاقی در کودکان مشابه بزرگسالان است و کودکان چاق همان بیماری‌های همراهی را که با اضافه وزن و چاقی در بزرگسالان مرتبط است، بروز می‌دهند [4]. سیستم ایمنی در طول دوران کودکی با مراحل بلوغ زیادی رشد می‌کند. چاقی ممکن است در این روند اختلال ایجاد کند. فرآیندهای ایمنی موجود در التهاب درجه پایین در چاقی کودکان باید به دقت بررسی شود تا مکانیسم‌های اولیه منجر به ایجاد برخی عوارض شناسایی و امکان مداخله بهینه فراهم شود [5] که نشان‌دهنده اهمیت مداخلات هدفمند برای کاهش وزن و همچنین کاهش التهاب سیستمیک در کودکان چاق است.
ورزش منظم باید به عنوان بخشی طبیعی از یک سبک زندگی سالم در نظر گرفته شود و ترویج فعالیت بدنی از دوران کودکی برای محدود کردن اثرات منفی چاقی بر سلامت اهمیت دارد [5]. نقش حیاتی سیستم ایمنی در توسعه فرآیندهای التهابی ناشی از چاقی و اثربخشی ورزش به عنوان یک مداخله ضد التهابی و غیردارویی ممکن است اهداف احتمالی را برای توسعه درمان‌های جدید و استراتژی‌های پیشگیرانه اولیه فراهم کند [1]. بر اساس نتایج تحقیق منیتی^[1] و همکاران، ورزش بدنی به عنوان یک راهکار کلیدی در پیشگیری و کنترل چاقی دوران کودکی و اختلالات متابولیک مرتبط با آن شناخته می‌شود. این مطالعه تأکید می‌کند که ارزیابی پارامترهای بیوشیمیایی می‌تواند مبنای علمی برای تجویز برنامه‌های ورزشی متناسب با نیازهای کودکان باشد [6]. با توجه به اینکه چاقی موجب افزایش فشارهای بیومکانیکی بر اندام افراد چاق می‌آورد؛ محیط آب می‌تواند برای تمرینات این افراد مناسب باشد. تمرین در محیط آبی موجب برداشتن فشار جاذبه و در نتیجه راحتی انجام فعالیت‌های ورزشی برای افرادی که از آمادگی جسمانی پایین‌تری دارند، می‌شود [7]. همچنین تحقیقات قبلی نشان داده‌اند که تمرینات ایروبیک آبی اثرات مثبتی بر کنترل وزن در بزرگسالان و کودکان چاق دارد [9-7].
در صنایع غذایی محصولات زنبور عسل به دلیل ارزش غذایی و اهداف درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند. محصولات زنبور عسل منبع بالقوه آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی هستند که می‌توانند با استرس اکسیداتیو زمینه‌ساز پاتوژنز بسیاری از بیماری‌ها مقابله کنند. با توجه به علاقه روزافزون به استفاده از مواد فعال زیستی، از منابع طبیعی برای ارتقای سلامت و کاهش خطر ابتلا به برخی بیماری‌ها استفاده می‌شود [‏10‏]. ژل رویال که با نام‌های آپیلاک[2] یا ژل ملکه[3] نیز شناخته می‌شود، ماده‌ای به رنگ زرد مایل به سفید و کرمی است که در غدد هیپوفارنکس و فک پایین زنبورهای کارگر ترشح می‌شود. لارو ملکه تنها با این ماده تغذیه می‌شود و لارو زنبور کارگر تنها در سه روز اول زندگی با ژل رویال تغذیه می‌شود، سپس با مخلوطی از عسل، گرده و شهد که نان زنبور نیز نامیده می‌شود، رژیم غذایی اصلی را تشکیل می‌دهد. ژل رویال از طریق ترکیب شیمیایی غنی از مواد مغذی منبع مهمی از غذا برای خانواده زنبور عسل است و نقش اساسی در بیولوژی این حشرات دارد. همچنین گزارش شده است که ژل رویال یک غذای مغذی و عملکردی بسیار مهم برای انسان است که می‌تواند به‌طور مؤثر مکمل یک رژیم غذایی سالم باشد [‏11‏]. پژوهش‌ها نشان داده‌اند که ژل رویال به دلیل وجود مواد فعال زیستی مختلف مانند ‏10‏-‏HAD‏[4] اثرات عملکردی زیادی مانند اثرات ضد‌سرطانی، آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی دارد [‏11‏، ‏12‏]. وجدی و همکاران در یک مرور نظام‌مند گزارش کردند که ژل رویال با کاهش استرس اکسیداتیو و التهاب، بهبود پروفایل لیپیدی، افزایش حساسیت به انسولین و تنظیم متابولیسم انرژی، ممکن است در مدیریت وزن و اختلالات متابولیک مؤثر باشد [‏13‏]. همچنین اثرات مثبت تجویز ژل رویال بر کاهش التهاب و افزایش ظرفیت آنتی‌اکسیدانی در بزرگسالان دارای اضافه وزن گزارش شده است [‏14‏، ‏15‏].
با توجه به اهمیت فعالیت بدنی منظم [1] و همچنین محصولات غذایی آنتی‌اکسیدانی بر سلامت سیستم ایمنی برای کاهش عوارض کاردیومتابویک ناشی از چاقی می‌توان از محصولاتی مانند ژل رویال به عنوان یک محصول طبیعی حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها استفاده کرد [‏11‏، ‏13‏]. اهمیت و ضرورت انجام این پژوهش در شرایطی برجسته می‌شود که شیوع چاقی در نوجوانان، به‌ویژه دختران، به‌عنوان یک چالش مهم سلامت عمومی شناخته می‌شود و با افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن مرتبط با التهاب همراه است. از سوی دیگر، جستجو برای مداخلات غیرتهاجمی و کم‌هزینه که هم‌زمان بتوانند ترکیب بدنی را بهبود بخشیده و شاخص‌های التهابی مانند ‏IL‏-6 (اینترلوکین-‏6)‏ را کاهش دهند، از اولویت‌های پژوهشی محسوب می‌شود. در این راستا بررسی ترکیب تمرینات ایروبیک آبی با مصرف ژل رویال، که هر دو دارای مزایای مستقل در بهبود سلامت هستند، می‌تواند راهکار مؤثری برای ارتقای سلامت جسمانی و کاهش التهاب در این گروه آسیب‌پذیر فراهم آورد. لذا با توجه به مطالب گفته شده هدف این پژوهش تعیین اثر هشت هفته تمرینات ایروبیک آبی و مصرف ژل بر ترکیب بدنی و متغیرهای مرتبط با سیستم ایمنی در دختران چاق نوجوان بود.

در تحقیق نیمه‌تجربی حاضر از میان دانش‌آموزان ‏17‏-‏15‏ سال ساکن شهرستان اندیمشک که در سال تحصیلی ‏1403‏­‏1402‏ در حال تحصیل بودند و بر اساس شاخص توده بدن (شاخص توده بدنی بالاتر از صدک ‏95)‏، تعداد ‏60‏ نفر به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و به صور تصادفی به چهار گروه ‏15‏ نفری تمرین ایروبیک آبی، مکمل (ژل رویال)، ترکیبی (تمرین + مکمل) و کنترل (بدون مداخله) تقسیم شدند.
پروتکل تمرین شامل هشت هفته تمرینات ایروبیک آبی بود که به مدت هشت هفته و در سه جلسه از هفته به صورت یک روز در میان انجام شد. هر جلسه تمرین شامل گرم کردن عمومی به مدت ‏10‏ دقیقه و گرم کردن اختصاصی به مدت 5 دقیقه اجرا شد. سپس تمرینات اصلی که تحت نظارت مربی ایروبیک و پژوهشگر انجام شد که شامل ‏30‏ دقیقه تمرینات ایروبیک آبی با شدت ‏50‏ تا ‏70‏% ضربان قلب ذخیره بود (به ترتیب از هفته 1، 3، 5 و 7 شدت ‏50‏%، ‏55‏%، ‏60‏% و ‏70‏%‏).‏ در پایان تمرین نیز سرد کردن به مدت ‏10‏ دقیقه اجرا شد [‏16‏]. ضربان قلب ذخیره نیز به روش کاروونن محاسبه شد:

برای مکمل از کپسول رویال‌ژلی یوروویتال استفاده شد. در هر کپسول ‏1000‏ میلی‌گرم ژل رویال است. این محصول تحت لیسانس آلمان، در ایران تولید و بسته‌بندی شده بود. مصرف به صورت روزانه یک عدد ‏(1000‏ میلی‌گرم ژل رویال) است که دوز آن بر اساس تحقیقات قبلی انتخاب شد [‏17‏].
‏24‏ ساعت قبل از انجام مداخلات و ‏72‏ ساعت پس از آخرین جلسه مداخله مشخصات تن‌سنجی و خون‌گیری به صورت ناشتا انجام شد. سطح ‏IL‏-6 به روش الایزا و با کیت نمونه انسانی ‏IL‏-6 ساخت شرکت رندوکس انگلستان انجام شد. برای اندازه‌گیری شاخص توده بدن نیز وزن آزمودنی‌ها به صورت ناشتا با حداقل لباس با ترازوی سکا اندازه‌گیری شد و بر قد آنها تقسیم شد.

این مطالعه با رعایت اصول اخلاقی و بر اساس بیانیه هلسینکی انجام شد. والدین کودکان پس از دریافت توضیحات کامل در مورد اهداف و روش مطالعه، رضایتنامه آگاهانه را امضا کردند. همچنین به کودکان متناسب با سنشان توضیحاتی ارائه شد و حق خروج از مطالعه در هر زمان برای آنان محفوظ بود. اطلاعات شرکت‌کنندگان محرمانه باقی ماند و صرفاً در راستای اهداف پژوهش استفاده شد.

به منظور تجزیه و تحلیل آماری داده‌های به دست آمده از تحقیق از روش‌های آماری تی زوجی و تحلیل کواریانس به ترتیب برای بررسی تغییرات درون گروهی و بین گروهی استفاده شد. تجزیه و تحلیل آماری با نرم افزار ‏SPSS‏ نسخه ‏26‏ و سطح معنی داری کمتر یا مساوی ‏0.05‏ انجام شد.

با توجه به نرمال بودن توزیع شاخص توده بدن و ‏IL‏-6 در گروه‌های تحقیق و تجانس واریانس‌ها و همچنین با توجه به برقراری شیب رگرسیونی برای شاخص توده بدن ‏(0.428‏ = ‏p)‏ و ‏IL‏-6 ‏(0.748‏ = ‏p)‏، برای بررسی تغییرات درون‌گروهی و بین‌گروهی به ترتیب از آزمون‌های پارامتریک تی زوجی و تحلیل کواریانس استفاده شد. در بررسی تغییرات درون گروهی نتایج آزمون تی زوجی (جدول 1) کاهش معنی‌داری در شاخص توده بدن در گروه‌های تمرین ‏(0.001‏ > ‏p)‏ و ترکیبی ‏(0.001 ‏> ‏p)‏ مشاهده شد. اما تفاوت معنی‌داری در گروه‌های مکمل ‏(0.933‏ = ‏p)‏ و کنترل ‏(0.276‏ = ‏p)‏ مشاهده نشد. همچنین کاهش معنی‌داری در ‏IL‏-6 در گروه‌های تمرین ‏(0.001‏ > ‏p)‏، مکمل ‏(0.001‏ > ‏p)‏ و ترکیبی ‏(0.001‏ > ‏p)‏ مشاهده شد. اما تفاوت معنی‌داری در گروه کنترل ‏(0.843‏ = ‏p)‏ مشاهده نشد. در بررسی تغییرات بین‌گروهی نیز نتایج آزمون تحلیل کواریانس نشان داد که تفاوت معنی‌‌داری در تغییرات شاخص توده بدن و ‏IL‏-6 بین گروه‌های تحقیق وجود دارد ‏(0.001 ‏>‏ p).‏ به منظور یافتن محل اختلاف بین گروه‌های تحقیق از آزمون تعقیبی بونفرونی استفاده شد و نتایج این آزمون نشان داد که کاهش شاخص توده بدن در گروه‌های تمرین و ترکیبی نسبت به گروه‌های مکمل ‏(0.001‏ > ‏p)‏ و کنترل (به ترتیب: ‏0.001 ‏> p؛ ‏0.002‏ = ‏p)‏ معنی‌دار است (نمودار 1-الف‏).‏
همچنین کاهش ‏IL‏-6 در گروه‌های تمرین، مکمل و ترکیبی نسبت به گروه‌های کنترل معنی‌دار بود (به ترتیب: ‏0.001‏ = p، ‏0.003‏ = p و ‏0.001‏ > ‏p).‏ همچنین کاهش ‏IL‏­6 در گروه ترکیبی به صورت معنی‌داری نسبت به گروه مکمل معنی‌دار بود ‏(0.015‏ = ‏p).‏ اما تفاوت معنی‌داری بین دو گروه تمرین و ترکیبی مشاهده نشد (نمودار 1-ب‏).‏

در بررسی اثر تمرینات ایروبیک آبی بر شاخص توده بدن، کاهش معنی‌داری در شاخص توده بدن دختران چاق مشاهده شد. تحقیقات قبلی نیز نشان داده‌اند که استفاده از تمرینات آبی می‌تواند موجب کنترل وزن و بهبود ترکیب بدنی در کودکان چاق شود [7، ‏16‏] که با نتایج تحقیق ما همسو هستند. فعالیت بدنی به عنوان بخشی جدایی‌ناپذیر از مدیریت افراد دارای اضافه وزن یا چاقی در ترکیب با رژیم غذایی، حمایت رفتاری و درمان بیماری‌های همراه شناخته می‌شود. مزایای مورد انتظار فعالیت بدنی یا ورزش، در این مجموعه شامل اثرات مثبت بر وزن است. که هدف اصلی از دست دادن چربی همراه با حفظ توده بدون چربی در طول کاهش وزن، و همچنین حفظ متعاقب کاهش وزن، ترکیب بدن است [‏18‏]. اگرچه مطالعه تحقیقاتی زیادی برای کاهش وزن و افزایش تندرستی از طریق برنامه‌های ورزشی انجام شده در خشکی انجام شده است، اما هنوز هنگام انجام ورزش برنامه‌ریزی شده برای افراد چاق دشواری، ناراحتی و خطرات آسیب وجود دارد. باید در نظر گرفت که برنامه‌های ورزشی به دلیل توانایی محدود افراد چاق برای انجام تمرینات مؤثرتر بدون فشار مفاصل، ضربه زیاد، خطر آسیب و ناراحتی کلی مرتبط با ورزش زمینی چالش‌برانگیز است [‏19‏]؛ پس تمرینات مبتنی بر آب نیز برای افراد دارای اضافه وزن یا چاق بسیار مفید است. در همین حال مطالعات قبلی پیشنهاد می‌کنند که یک برنامه ورزشی با شدت متوسط و تحرک کم باید برای افراد چاق به عنوان یک برنامه ورزشی مؤثر، به ویژه برای افراد چاق با وضعیت خلقی ضعیف و خودکارآمدی پایین پیشنهاد شود. بنابراین تمرینات مبتنی بر آب یک شکل جایگزین مناسب از ورزش برای افراد دارای اضافه وزن و چاق است [‏19‏]. خواص فیزیکی آب این امکان را به آن می‌دهد تا ابزاری ارزشمند در آمادگی جسمانی و ورزش باشد [7، ‏16‏]. چگالی آب تقریباً ‏800‏ برابر هوا تعیین می‌شود. پس تمرین در محیط‌های آبی سطح بالایی از انرژی را با نیاز و صرف انرژی با تلاش ضروری کمتر برای بدن برای سوزاندن کالری به منظور کاهش وزن فراهم می‌کند [‏19‏]. علاوه بر این افراد چاق به طور مؤثری قادر به مصرف انرژی یا سوزاندن کالری در وضعیت عمودی تمرینات آبی هستند. به نظر می‌رسد که مقاومت آب کاهش بار کاری مربوط به آن را جبران می‌کند در حالی که تحمل وزنی در محیط شناور وجود ندارد [‏20‏]. میزان مصرف انرژی در ورزش‌های آبی به عواملی مانند عمق آب (تأثیر بر تحمل وزن و مقاومت)، سرعت حرکت (اثر بر کشش و مقاومت)، شدت تمرین (نیروی اعمال‌شده در برابر آب)، طول اندام‌ها (تعیین میزان مقاومت در حرکت) و شرایط محیطی نظیر دمای آب، آب و هوا و رطوبت بستگی دارد. [‏19‏]. همچنین در تحقیق حاضر کاهش معنی‌داری در ‏IL‏-6 در گروه تمرین نسبت به گروه کنترل مشاهده شد. این نتایج نشان‌دهنده اثرات ضدالتهابی تمرینات ایروبیک آبی در نوجوانان چاق است. منیتی و همکاران نیز در پژوهشی روی ‏44‏ کودک چاق کم‌تحرک، گزارش کردند که تمرینات ورزشی منظم موجب کاهش سطح سرمی ‏IL‏-6 می‌شود که با نتایج تحقیق حاضر همخوانی دارد [6]. مطالعه مروری خلفی و همکاران نیز نشان‌دهنده اثر تمرینات ورزشی برای کاهش ‏IL‏-6 در نوجوانان بود که با یافته‌های تحقیق حاضر همخوانی داشت [‏21‏]. فارینها^[5] و همکاران نیز نشان دادند که برنامه‌های تمرینی در آب قادر به بهبود پروفایل التهابی می‌شود [‏22‏]. در مطالعه‌ای بر روی زنان میانسال چاق، هشت هفته تمرینات ایروبیک آبی با اثرات سیگنال‌دهی سلولی باعث کاهش سطح ‏IL‏-6 شد [‏23‏]. می‌توان این نتایج را این‌گونه تفسیر کرد که تمرینات ایروبیک آبی با شدت متوسط با بهبود ترکیب بدنی در کودکان موجب کاهش التهاب سیستمیک در این کودکان می‌شود. شواهد فراوانی نشان می‌دهد که تداخل بین استرس شبکه اندوپلاسمی (واکنش پروتئین بازشده^[6] ناسازگار) و التهاب، پاتوژنز چاقی را تسریع می‌کند [‏24‏]. چاقی اغلب با یک حالت التهابی مزمن و با درجه پایین همراه است که کل بدن را تحت تأثیر‌ ‌قرار می‌دهد. این حالت التهابی پایدار، ارتباط هماهنگ بین محیط و مغز را مختل می‌کند، که نقش مهمی در حفظ هموستاز از طریق مسیرهای پیام‌رسانی هومورال، مواد مغذی، ایمنی و عصبی دارد [‏25‏]. همچنین مشخص شده است که استفاده از تمرینات ورزشی در طول عمر به‌خصوص در دوران کودکی می‌تواند حتی بدون کاهش وزن موجب بهبود متابولیسم و سلامت متابولیکی در افراد چاق شود. در همین راستا تان^[7] و همکاران نیز در یک مطالعه مروری گزارش کردند که که ورزش ممکن است یک مداخله مؤثر برای کاهش نشانگرهای پیش‌التهابی در افراد دارای اضافه وزن و چاقی باشد [‏26‏].
در بررسی اثر مصرف مکمل ژل رویال بر متغیرهای مورد بررسی، نتایج تحقیق حاضر نشان داد که استفاده از ژل رویال ‏(1000‏ میلی‌گرم در روز) موجب کاهش معنی‌دار سطوح ‏IL‏-6 بدون تغییر معنی‌دار شاخص توده بدن نسبت به گروه کنترل شد. اعتماد و همکاران نیز نشان دادند که هشت هفته مکمل ژل رویال قبل از تمرین موجب کاهش ‏IL‏-6 می‌شود [‏15‏] که با نتایج ما همخوانی داشت. با این حال وجدی و همکاران عنوان کردند که مصرف ژل رویال موجب کاهش وزن بدن و شاخص توده بدن بزرگسالان می‌شود [‏13‏] که با نتایج تحقیق حاضر همخوانی ندارد. علت اختلاف در نتایج ممکن است تحت اثر عوامل مداخله‌گر به‌خصوص سن آزمودنی‌ها باشد. می‌توان اثرات ضدالتهابی مصرف ژل رویال در تحقیق حاضر را مستقل از وزن بدن و به خواص آنتی‌اکسیدانی ژل رویال نسبت داد. مولایی و همکاران نیز در تحقیق روی زنان مبتلا به ام.اس گزارش کردند که مصرف ژل رویال با دوز مشابه با تحقیق حاضر موجب کاهش فاکتورهای التهابی (فاکتور نکروز دهنده تومور-آلفا و پروتئین واکنشگر ‏C)‏ می‌شود [‏27‏] که با نتایج تحقیق حاضر همخوانی دارد. موسوی و همکاران نیز گزارش کردند که مصرف ژل رویال موجب کاهش ‏IL‏-6 در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 شد [‏28‏]. می‌توان گفت که ژل رویال می‌تواند پاسخ التهابی را با سرکوب فسفوریلاسیون ‏IκBα‏، ‏p38‏، و ‏JNK‏ و با مهار انتقال هسته ‏NF‏-‏κB‏ ‏p65‏ کاهش دهد [‏29‏]. در مجموع می‌توان این احتمال را داد که مصرف ژل رویال با توجه به خاصیت آنتی‌اکسیدانی که دارد می‌تواند موجب کاهش عوارض چاقی از جمله کاهش استرس اکسیداتیون و رادیکال‌های آزاد، بهبود متابولیسم و همچنین کاهش تولید سایتوکاین‌های التهابی در کودکان چاق شود.
در بررسی اثر تعاملی تمرینات ایروبیک آبی و مصرف ژل رویال نیز نتایج تحقیق حاضر نشان‌دهنده اثر معنی‌دار بر کاهش شاخص توده بدن و همچنین کاهش ‏IL‏-6 شد. که با یافته‌های تحقیقات قبلی همسو است [‏15‏، ‏27‏]. اگرچه از نظر کمّی تغییرات این متغیرها به صورت جزئی نسبت به گروه‌های دیگر بیشتر بود. اما فقط شاخص توده بدن در گروه تمرین نسبت به گروه مکمل برتری داشت. این نتایج نشان‌دهنده نقش بارزتر تمرینات ایروبیک آبی نسبت به مکمل یاری ژل رویال با هدف کنترل چاقی و التهاب در دختران چاق است. اثر ترکیبی تمرین ایروبیک آبی و مصرف ژل رویال بر کاهش التهاب، به‌ویژه کاهش ‏IL‏-6، احتمالاً از طریق مکانیسم‌های مکمل و هم‌افزا صورت می‌گیرد. تمرینات ایروبیک باعث کاهش توده چربی، افزایش ترشح میوکاین‌های ضدالتهابی مانند ‏IL‏-‏10‏ و کاهش بیان سایتوکاین‌های پیش‌التهابی در بافت چربی می‌شوند [1، ‏15‏، ‏21‏]. همچنین فعالیت بدنی از طریق فعال‌سازی مسیرهای ضدالتهابی مانند ‏AMPK‏ و مهار مسیر ‏NF‏-‏κB‏ در سلول‌های ایمنی، نقش مؤثری در کاهش التهاب سیستمیک دارد [‏21‏]. از سوی دیگر ژل رویال با دارا بودن ترکیبات زیستی نظیر فلاونوئیدها و اسیدهای فنولیک، می‌تواند مسیرهای التهابی نظیر ‏NF‏-‏κB‏، ‏MAPK‏ (شامل ‏p38‏ و ‏JNK)‏ و ‏STAT3‏ را مهار کند و فسفوریلاسیون ‏IκBα‏ را کاهش دهد؛ این مکانیسم‌ها منجر به مهار بیان ژن‌های التهابی مانند ‏IL‏-6، ‏TNF‏-α و ‏COX‏-2 می‌شوند [‏29‏]. بنابراین استفاده همزمان از این دو مداخله می‌تواند با اثرات مکمل در کاهش استرس اکسیداتیو، تعدیل سیستم ایمنی و مهار مسیرهای التهابی، کاهش معناداری در ‏IL‏-6 ایجاد کند.
نتایج این پژوهش نشان داد که تمرینات ایروبیک آبی به‌تنهایی یا در ترکیب با مصرف ژل رویال می‌توانند به‌طور مؤثری موجب کاهش شاخص توده بدن و سطح ‏IL‏-6 در دختران نوجوان چاق شوند. در حالی که ژل رویال به‌تنهایی تأثیر معنی‌داری بر ترکیب بدنی نداشت، اما با کاهش سطح ‏IL‏­6، نقش ضدالتهابی خود را ایفا کرد. این یافته‌ها تأکید می‌کنند که تمرینات آبی نه‌تنها به دلیل فشار مکانیکی کمتر بر مفاصل، بلکه به‌دلیل تأثیرات فیزیولوژیکی سودمند، می‌توانند گزینه‌ای ایمن و مؤثر برای مدیریت چاقی و التهاب در نوجوانان باشند. همچنین استفاده ترکیبی از تمرین و مکمل ژل رویال نسبت به مصرف مکمل به‌تنهایی برتری نشان داد. بر این اساس توصیه می‌شود از چنین مداخلات چندبعدی در برنامه‌های ارتقای سلامت نوجوانان چاق استفاده شود. انجام مطالعات بیشتر با بازه‌های زمانی طولانی‌تر، اندازه‌گیری سایر شاخص‌های التهابی و بررسی تفاوت‌های جنسی و سنی می‌تواند درک عمیق‌تری از اثرات این مداخلات فراهم آورد.

این پژوهش با کد ‏IR.IAU.D.REC.1403.074‏ به تصویب کارگروه اخلاق در پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی - واحد دزفول رسید. از تمامی افرادی که در این پژوهش کمک کرده‌‌اند و همچنین از کلیه شرکت‌کنندگان در پژوهش تشکر و قدردانی می‌گردد.

در این پژوهش هیچ‌گونه تعارض منافعی وجود ندارد.

همه نویسندگان در ایده‌پردازی و انجام طرح، همچنین نگارش اولیه مقاله یا بازنگری آن سهیم بوده‌اند و همه با تأیید نهایی مقاله حاضر مسئولیت دقت و صحت مطالب مندرج در آن را می‌پذیرند.

در این پژوهش از هیچ ارگانی کمک مالی دریافت نگردید.

1. Calcaterra V, Vandoni M, Rossi V, Berardo C, Grazi R, Cordaro E, et al. Use of physical activity and exercise to reduce inflammation in children and adolescents with obesity. International Journal of Environmental Research and Public Health. 2022;19(11):6908. doi:10.3390/ijerph19116908
2. Putri RR, Danielsson P, Ekström N, Ericsson Å, Lindberg L, Marcus C, Hagman E. Effect of pediatric obesity treatment on long-term health. JAMA Pediatrics. 2025;179(3):302-309. doi:10.1001/jamapediatrics.2024.5552
3. Abiri B, Ahmadi AR, Valizadeh A, Akbari M, Hosseinpanah F, Nikoohemmat M, et al. Trend analysis, gender-specific patterns, and age dynamics of childhood and adolescent obesity: insights from the Tehran lipid and glucose study. BMC Public Health. 2024;24(1):2764. doi:10.1186/s12889-024-20307-0
4. Gunaratne N, Deplewski D. Metabolic consequences of pediatric obesity: A review of pathophysiology, screening, and treatment. Pediatric Annals. 2023;52(2):e62-e67. doi:10.19382359.3928-20230102-06
5. Polak-Szczybyło E. Low-grade inflammation and role of anti-inflammatory diet in childhood obesity. International Journal Of Environmental Research And Public Health. 2023;20(3). doi:10.3390/ijerph20031682
6. Mennitti C, Ranieri A, Nigro E, Tripodi L, Brancaccio M, Ulisse J, et al. The impact of physical exercise on obesity in a cohort of southern italian obese children: Improvement in cardiovascular risk and immune system biomarkers. International Journal Of Environmental Research And Public Health. 2022;20(1). doi:10.3390/ijerph20010602
7. Irandoust K, Taheri M, H'Mida C, Neto GR, Trabelsi K, Ammar A, et al. Exergaming and aquatic exercises affect lung function and weight loss in obese children. International Journal of Sports Medicine. 2021;42(6):566-572. doi:10.1055/a-1289-9307
8. Oral O. Effects of aquatic exercise in the treatment of obesity. Biomedical Journal of Scientific & Technical Research. 2021;33(1):25423-25426. doi:10.26717/BJSTR.2021.33.005331
9. Leite N, Lazarotto L, Cavazza JF, Lopes MdFA, Bento PCB, Von der Heyde MED, et al. Effects of aquatic exercise and nutritional guidance on the body composition of obese children and adolescents. Revista Brasileira de Cineantropometria e Desempenho Humano. 2010;12(4):232-238. doi:10.1980.1590-0037.2010v12n4p232
10. Collazo N, Carpena M, Nuñez-Estevez B, Otero P, Simal-Gandara J, Prieto MA. Health promoting properties of bee royal jelly: Food of the queens. Nutrients. 2021;13(2). doi:10.3390/nu13020543
11. Botezan S, Baci G-M, Bagameri L, Pașca C, Dezmirean DS. Current status of the bioactive properties of royal jelly: A comprehensive review with a focus on its anticancer, anti-inflammatory, and antioxidant effects. Molecules. 2023;28(3):1510.
12. Sugiyama T, Takahashi K, Mori H. Royal jelly acid, 10-hydroxy-trans-2-decenoic acid, as a modulator of the innate immune responses. Endocrine, Metabolic & Immune Disorders Drug Targets. 2012;12(4):368-376. doi:10.187153012803832530.2174
13. Vajdi M, Musazadeh V, Khajeh M, Safaei E, Darzi M, Noshadi N, et al. The effects of royal jelly supplementation on anthropometric indices: a GRADE-assessed systematic review and dose-response meta-analysis of randomized controlled trials. Frontiers in Nutrition. 2023;10:1196258. doi:10.3389/fnut.2023.1196258
14. Petelin A, Kenig S, Kopinč R, Deželak M, Černelič Bizjak M, Jenko Pražnikar Z. Effects of royal jelly administration on lipid profile, satiety, inflammation, and antioxidant capacity in asymptomatic overweight adults. Evidence-Based Complementary And Alternative Medicine. 2019;2019:4969720. doi:10.2019.1155/4969720
15. Etemad Z, Zohali S. The effect of aerobic training and royal jelly supplementation on some inflammatory markers in overweight women. Middle Eastern Journal of Disability Studies. 2021;11(19):1-7. [Persian] doi:10.29252/mejds.0.0.111
16. Lee BA, Oh DJ. The effects of aquatic exercise on body composition, physical fitness, and vascular compliance of obese elementary students. Journal of Exercise Rehabilitation. 2014;10(3):184-190. doi:10.12965/jer.140115
17. Khoshpey B, Djazayeri S, Amiri F, Malek M, Hosseini AF, Hosseini S, et al. Effect of royal jelly intake on serum glucose, Apolipoprotein A-I (ApoA-I), Apolipoprotein B (ApoB) and ApoB/ApoA-I ratios in patients with type 2 diabetes: A randomized, double-blind clinical trial study. Canadian Journal of Diabetes. 2016;40(4):324-328. doi:10.1016/j.jcjd.2016.01.003
18. Bellicha A, van Baak MA, Battista F, Beaulieu K, Blundell JE, Busetto L, et al. Effect of exercise training on weight loss, body composition changes, and weight maintenance in adults with overweight or obesity: An overview of 12 systematic reviews and 149 studies. Obesity Reviews. 2021;22 Suppl 4(Suppl 4):e13256. doi:10.1111/obr.13256
19. Cheikh IB, Marzouki H, Selmi O, Cherni B, Bouray S, Bouhlel E, et al. Effect of water-based aerobic training on anthropometric, biochemical, cardiovascular, and explosive strength parameters in young overweight and obese women: a randomized controlled trial. PeerJ. 2025;13:e19020. doi:10.7717/peerj.19020
20. Naz S, Mangi S, Saima R, Zehra W. Aquatic Therapy as a Modality for Managing Chronic Athletic Injuries: A Systematic Review: Role of Aquatic Therapy in Sports Injuries. Allied Medical Research Journal. 2024;2(2):267-276. doi:10.59564/amrj/02.029.02
21. Khalafi M, Symonds ME, Faramarzi M, Sharifmoradi K, Maleki AH, Rosenkranz SK. The effects of exercise training on inflammatory markers in children and adolescents: A systematic review and meta-analysis. Physiology & Behavior. 2024;278:114524. doi:10.1016/j.physbeh.2024.114524
22. Farinha C, Ferreira JP, Serrano J, Santos H, Oliveiros B, Silva FM, et al. The impact of aquatic exercise programs on the systemic hematological and inflammatory markers of community dwelling elderly: A randomized controlled trial. Frontiers in Physiology. 2022;13:838580. doi:10.3389/fphys.2022.838580
23. Mukarromah SB, Ali MA, Anggita GM, Lesmana R, Rosdianto AM, Komarudin, et al. The effect of aquarobics high intensity interval training in on interleukin-6 (IL-6) serum changes for over 8 weeks. Journal of Physical Education and Sport. 2022;22(12):3114-3121. doi:10.7752/jpes.2022.12394
24. Ajoolabady A, Lebeaupin C, Wu NN, Kaufman RJ, Ren J. ER stress and inflammation crosstalk in obesity. Medicinal Research Reviews. 2023;43(1):5-30. doi:10.1002/med.21921
25. Le Thuc O, García-Cáceres C. Obesity-induced inflammation: connecting the periphery to the brain. Nature Metabolism. 2024;6(7):1237-1252. doi:10.1038/s42255-024-01079-8
26. Tan L, Yan W, Yang W, Kamionka A, Lipowski M, Zhao Z, Zhao G. Effect of exercise on inflammatory markers in postmenopausal women with overweight and obesity: A systematic review and meta-analysis. Experimental Gerontology. 2023;183:112310. doi:10.1016/j.exger.2023.112310
27. Molaei R, Vahidian-Rezazadeh M, Moghtaderi A. Effect of 6 weeks aerobic exercise and oral Royal Jelly consumption on inflammatory factors' multiple sclerosis patients. Medical Journal of Mashhad university of Medical Sciences. 2019;62(3):1524-1535. [Persian] doi:10.22038/mjms.2019.14194
28. Mousavi SN, Jazayeri S, Khoshpay B, Malek M, Hosseini AF, Hosseini S, Shidfar F. Royal jelly decreases blood pressure, serum glucose, and interleukin-6 in patients with type 2 diabetes on an Iso-caloric diet. Journal of Nutrition and Food Security. 2017;2(4):300-307.
29. You MM, Chen YF, Pan YM, Liu YC, Tu J, Wang K, Hu FL. Royal jelly attenuates LPS-induced inflammation in BV-2 microglial cells through modulating NF-κB and p38/JNK signaling pathways. Mediators of Inflammation. 2018;2018:7834381. doi:10.2018.1155/7834381